Merhaba çok değerli Hakkı Şenkeser “Benim DikeyDünyam” okurları, bloğumu ve yazdığım yazılarımı takip eden okurlarımın çok iyi bildiği üzere “Sağlıklı Yaşam Herkesin Hakkı” diyerek bloğumda, “Wellness & Sağlıklı Yaşam” köşesi altında sizler ile wellness kavramını odak noktama alarak sadece sportif faaliyetlerim ile ilgili değil, sağlıklı bir yaşama temel oluşturacak;
Dengeli Beslenme
Fiziksel Aktivite
Düzenli Sağlık Kontrolü
Fizksel aktiviteye destek olan araçlar (giyim, teknoloji, spor salonu, antrenman teknikleri vs.)
Sosyal Yaşam ve İlişkilerimiz
Konuları hakkında konuşuyor, tartışıyor, araştırıyor, öğreniyor ve yine sizlerin de katkıları ile hep birlikte sağlıklı yaşama doğru bir adım atıyor olacağız.
Hakkı Şenkeser - Sağlıklı Yaşam Nedir? - 1 |
Sıkça kullandığım bir tabirdir; “profesyonel mesleki kariyerim ile birlikte yönettiğim amatör sportif kariyerim” Profesyonel mesleki kariyerim ile ilgili nasıl bir gelişim planım ve hedeflerim var ve bu hedeflere ulaşmak için çok çalışıyorsam, hali hazırda devam eden yüksek irtifa dağcılığı ve ultra trail dağ koşularının yanında fiziksel gelişimimi kas, kemik ve kardiyovasküler sistemimin sağlığını korumak için yaptığım ağırlık çalışmalarını da bir gelişim planı ve hedeflerim doğrultusunda yönetiyorum.
Hemen hızlıca amatör sportif kariyerim ile ilgili birkaç
örnek vereyim. Bir dağcı olarak hedefim 2000 li yıllarda Türkiye’nin zirvesi
5137 metre rakımlı Ağrı dağına çıkmaktı. Ama bölgenin uzun yıllar boyunca terör
sebebiyle kapalı olması bu hedefimden beni asla uzaklaştırmadı. Bugün sadece
Ağrı dağı değil Orta doğunun en yüksek dağı olan İran’da ki 5671 metre rakımlı
Demavend dağının zirvesine de çıktım. Şimdi de kademeli olarak ilk önce
Kırgızista’'da ki 7134 metre rakımlı Lenin Peak ve ardından dünyanın zirvesi
8849 metre rakımlı Nepal’de ki Everest dağına çıkmak var.
Bu zamana kadar ki en uzun mesafeli koşum maraton
koşusuydu. 42 kilometre mesafeli maraton koşusunu daha önce 3 sefer koşmuştum.
Ama 2023 yılında Bursa SPX Dağyenice Ultra Trail koşusunda 100 kilometre
koşarak bir hedefime daha ulaştım. Şimdi de İznik Ultra maratonunda ki 160
kilometre koşusunu bitirmek en büyük hedeflerimden birisi.
Tüm bu hedeflere ulaşmak için sadece istemek ve hayal
kurmak yetmiyor. Bir plan dahilinde sistemli bir gelişim planı uygulamak ve bu
planı da sağlıklı yaşam alt yapısı üzerine kurgulamak gerekiyor.
Sağlıklı yaşam nedir?
Sağlıklı yaşam, bedenen ve ruhen sağlıklı, iyi, mutlu hissettiren bir yaşam şeklidir. Birçok insan için sağlıklı yaşam tanımı farklı olsa da genel anlamda bedenimize ve ruhumuza iyi gelen, fayda sağlayan alışkanlıklara sahip olma durumu olarak tanımlanabilir.
Peki sağlıklı bir yaşam için neler yapmak lazım?
Öncelikle sağlıklı beslenmek lazım.
Sağlıklı beslenmek sağlıklı yaşam için en önemli
faktörlerin başında gelir. Yeteri kadar sebze ve meyve tüketmek, mevsiminde ve
temiz beslenmek, işlenmiş gıda tüketimini minimuma indirmek, sigara ve alkol
tüketimini azaltmak mümkünse sonlandırmak, basit karbonhidratlar yerine
kompleks karbonhidratları, ekmek yerine sebze, tatlı yerine meyva tercih etmek
gibi birçok sağlıklı beslenme stratejilerini uygulamak lazım.
Hemen ardından, daha aktif olacağız.
Hareket hayatın her alanında son derece önemlidir.
Daha iyi bir kalp sağlığı, kilo yönetimi ve ruh sağlığı dahil birçok faktör
hareket ve hareketsizlikten etkilenir. Egzersiz söz konusu olduğunda illa
saatler harcamak gerekmez, günlük 30 dakika kadar aktif olmak, belki yürüyüş
belki bahçe işleri veya dans gibi sevdiğiniz bir aktiviteyi yapıyor olmak da
aktif olmak için yeterlidir.
Düzenli olarak sağlık kontrollerimizi yaptıracağız.
Eskiden insanlar doktora sadece hasta olduklarında giderken, günümüzde bu yaklaşım değişmeye başladı. Artık hastalanmadan gerekli önlemleri almak daha etkili hale geldi. Zira, hastalıkların yüzde 80’inden fazlasını oluşturan obezite, diyabet, kalp ve damar hastalıkları, lipid metabolizma bozuklukları ve bazı kanser türlerinde önlenebilir risk faktörlerinin farkında olmak ve önlemek mümkün olabiliyor. Çünkü bu hastalıkların büyük çoğunluğu yıllar öncesinden vücudumuzda bazı belirtilerle kendini gösteriyor. İşte bu gizli kalan hastalıkların vücutta diğer organlara zarar vermeden, ilerlemeden tanı alması ve tedavisinin başlatılmasının yolu düzenli sağlık kontrollerinden geçiyor. Erken dönemde teşhis edilen hastalıkların tedavisi daha kolay, daha kısa süreli ve tedavi maliyetinin de daha düşük.
Stresimizi kontrol altına almak için mücadele
edeceğiz.
Stres yönetimi, sağlıklı yaşam için son derece önemlidir.
Bağışıklık sistemini zayıflatması, sindirim problemleri, depresyon, anksiyete,
kalp rahatsızlıkları gibi birçok durum için stres önemli bir risk faktörüdür.
Hayatımızda stresin olmaması mümkün değildir, ancak önemli olan stresi nasıl
karşıladığımız ve nasıl yönettiğimizdir. Stres seviyesini minimumda tutmak,
sağlığımızı etkileyecek boyutlara gelmeden stres kaynağı ile ilgili bir çözüm
bulmak veya meditasyon, yoga, nefes egzersizleri gibi stres yönetimine destek
uygulamalardan faydalanmak son derece önemlidir.
Sağlıklı yaşam için illa bir spor salonu üyeliği gerekmiyor.
İhtiyacınız olan bir spor ayakkabısı ve mevsime uygun spor kıyafetleri. Kendinizi doğaya bırakmanın vakti geldi ve geçiyor.
Belki de bir supplement takviyesine ihtiyacınız var?
Supplementler beslenme düzenini iyileştirmeye yardımcı olan besin takviyeleridir. Bu nedenle, supplementlerin tıbbi tedavi yerine geçmediğinin altını özellikle çiziyorum. Ama bir sağlık kontrolü sonrasında vücudumuz için elzem olarak yerine konulması gereken bir zorunluluk olduğunda supplementeri doktorunuzun ve eczacınızın önerileriyle güvenli bir biçimde kullanabilirsiniz. belirtmek gerekir. Supplementler bağışıklık sistemini destekler, antioksidan görevi görür. Kemik sağlığını korur, bağışıklık fonksiyonlarını destekler. Özellikle spor yapan kişilerin kas kayıplarını önlemeleri kas inşasını artırmaları, yorgunluk süresini uzatarak maksimum antrenman seviyesine ulaşabilmeleri, kontrollü bir şekilde kilo almaları yada yağ yakımı gerçekleştirebilmeleri gibi bir çok faktör için supplement kullanmaları önemlidir.
Artık sosyal çevremizde sağlıklı ilişkiler kurma
vakti.
Sağlıklı yaşamın içerisinde ruh sağlığı da en az beden
sağlığı kadar önemlidir. İnsan sosyal bir canlıdır ve eğer sağlıklı bir çevrede
sağlıklı ilişkiler kuramazsa birtakım stres veya farklı problemler ortaya
çıkabilir. Yapılan bilimsel araştırmalar, daha iyi sağlam ilişkileri olan
kişilerin depresyona yakalanmak oranlarının daha düşük olduğunu göstermiştir.
Evet arkadaşlar yukarıda yazdığımız gibi sağlıklı
yaşam kavramı bir bütündür. Bir bütünü oluşturan tüm parçaların eksiksiz bir
şekilde bir araya gelmesiyle oluşur. Dolayısıyla sağlıklı yaşam bedenen, ruhen,
fizyolojik ve sosyal açıdan iyi olmayı ifade eder.
Bu sebeple bedenimize iyi gelecek besinler tercih
edip, hareketi hayatımıza katmak, sosyal varlığımızı kabullenip sağlıklı
ilişkiler inşa etmek ve en önemlisi hayatımızda mutlaka olan stres ile doğru
bir şekilde mücadele etmeyi öğrenmek sağlıklı yaşam için atılacak en önemli
adımlardır.
Unutmayın sağlıklı yaşam herkesin olduğu gibi sizin de
hakkınız.
Bir sonra ki yazımda görüşmek üzere sağlıkla ve sporla
kalın.
Fotoğraflar: Antalya Elmalı İlçesi Kızlarsivrisi 3070 metre zirve tırmanışından.
Yorumlar
Yorum Gönder